Hoe de psoas-spier en fascia trauma kunnen vasthouden.
Wat ons lichaam onthoudt en hoe we het kunnen loslaten…
We weten dat het lichaam stress en spanning kan vasthouden. Dit wordt vaak gevoeld in onze spieren en het bindweefsel, ook wel de fascia genoemd. Maar hoe kan het dat het lichaam spanning en zelfs trauma onthoudt, zonder dat het een brein of geheugen heeft? En vooral: hoe kunnen we deze spanning loslaten? Hier lees je alles over de rol van de psoas-spier en de fascia in het vasthouden van spanning, en hoe je ze kunt helpen om te ontspannen.
Wat is de psoas-spier?
De psoas is een diepe spier in je lichaam, die van je onderrug naar je bovenbenen loopt. Deze spier is belangrijk voor je houding en helpt bij beweging. Maar hij heeft nog een bijzondere eigenschap: hij reageert direct op stress.
Hoe de psoas reageert op stress
Als we bang of gestrest zijn, spant de psoas-spier zich vanzelf aan. Dit komt door een reflex, een automatische reactie van ons lichaam die ons helpt om te vechten of te vluchten als we gevaar voelen. Deze reactie zit in ons zenuwstelsel, het systeem dat ons lichaam bestuurt zonder dat we erover na hoeven te denken. Als je stress ervaart, bereidt de psoas je lichaam voor op actie door zichzelf aan te spannen. Dit kan snel gebeuren, zonder dat je het merkt, en blijft vaak hangen, ook nadat de stress weg is.
Waarom de psoas spanning vasthoudt
Als je regelmatig stress hebt of een trauma hebt meegemaakt, kan de psoas gespannen blijven, zelfs als er geen direct gevaar is. Je lichaam raakt als het ware gewend aan deze spanning en ‘denkt’ dat het in een constante waakstand moet blijven. Zo kan je psoas een soort geheugen voor stress ontwikkelen, wat kan leiden tot klachten zoals rugpijn, vermoeidheid, en het gevoel altijd alert te moeten zijn.
Hoe je de psoas kunt ontspannen
De psoas loslaten is een langzaam proces. Ademhalingsoefeningen en zachte bewegingen kunnen helpen om je zenuwstelsel te kalmeren, zodat de psoas het signaal krijgt dat het veilig is om te ontspannen. Het vraagt om rustige ademhaling, zachte stretches, en langzame bewegingen van het bekken en de heupen. Wanneer de psoas loskomt, kan dit voelen als een opluchting en helpt het om oude stress los te laten.
Wat is fascia
Fascia is het bindweefsel dat overal in je lichaam zit: om je spieren, botten en organen heen. Het zorgt ervoor dat alles in je lichaam goed op zijn plek blijft en soepel kan bewegen. Fascia werkt een beetje als een pakje folie dat alles bij elkaar houdt..
Hoe fascia spanning en trauma vasthoudt
Wanneer je stress ervaart of je pijn doet, kan de fascia dikker of stijver (droger) worden. Dit komt omdat speciale cellen in de fascia, fibroblasten, meer materiaal aanmaken dat de fascia steviger maakt. Dit beschermt het lichaam, maar maakt het ook stijver. Zo kan je fascia gespannen blijven en vast gaan zitten aan omliggende weefsels, wat zorgt voor minder beweeglijkheid en soms zelfs pijn.
Hoe fascia loslaat
Fascia reageert goed op zachte, langzame beweging en aanraking. Door voorzichtig te rekken en te ademen, kunnen de lagen van de fascia weer soepel worden. Ook (yin) yoga, massage of foamrollen kan helpen om deze spanning los te maken. De fascia kan zo weer flexibel worden, waardoor je lichaam zich lichter en vrijer voelt.
Kan het lichaam spanning ‘onthouden’?
Het lichaam heeft geen geheugen zoals het brein, maar het kan wel spanning opslaan. Spieren en fascia reageren op stress door samen te trekken of dikker te worden, en dit kan in het lichaam blijven hangen. Dit ‘lichaamsgeheugen’ wordt ondersteund door het zenuwstelsel, dat je lichaam vertelt of het zich veilig of onveilig voelt. Als je lichaam vaak spanning ervaart, leert het om deze spanning vast te houden, waardoor klachten kunnen ontstaan.
Manieren om spanning in de psoas en fascia los te laten:
Ademwerk: Door rustig en diep te ademen, kun je je zenuwstelsel kalmeren en je lichaam het signaal geven dat het veilig is om los te laten. Dit helpt je psoas en fascia om te ontspannen.
Zachte beweging: Langzame, bewuste bewegingen helpen om spanning los te maken in de psoas en fascia. Denk aan oefeningen die je heupen openen, je psoas ontspannen of je bekken laten bewegen, zoals de vlinderpositie.
Myofasciale release: Dit is een techniek waarbij je zachte druk uitoefent op plekken waar je spanning voelt in je fascia. Dit Door druk uit te oefenen op gespannen plekken, help je de fascia om te ontspannen. Je kunt dit ook zelf doen met een foam roller of bal.
Massage en bodywork: Massage kan helpen om spanning los te maken in de psoas en fascia, doordat de aanraking en druk het lichaam helpen om weer te ontspannen.
Mindfulness/ meditatie: Bewust zijn van waar je spanning vasthoudt en je lichaam leren kennen helpt je om de signalen van spanning te herkennen en deze los te laten.
Spanning loslaten door Bodytension Release
Het lichaam slaat spanning niet op zoals het brein herinneringen opslaat, maar door veranderingen in de spieren en fascia kan spanning toch blijven hangen. De psoas en fascia spelen hierin een grote rol, omdat ze reageren op stress en spanning en deze vast kunnen houden. Met Bodytension Release (combinatie van ademwerk, beweging en aandacht voor je lichaam) kun je deze structuren helpen ontspannen en los te laten.
Dit proces kan geduld en oefening vragen, maar het resultaat is de moeite waard: een lichaam dat lichter, vrijer en meer ontspannen aanvoelt.